CIL 6, 877

Home > Europe > Italy > Lazio > Provincia di Roma > Ancient city Rome > CIL 6, 877

Dating

No information available.

Text

[Quod P(ublius) Lentulus Cn(aeus) Lentulus] co(n)s(ules) v(erba) f(ecerunt) de lucari ludorum sa[ec]ularium de quibus proxime decretum esset / [uti sequenti anno] fierent q(uod) d(e) e(a) r(e) f(ieri) p(lacuerit) d(e) e(a) r(e) i(ta) c(ensuerunt) uti quoniam (!) ant[i]queis libreis non invenitur qua summa soliti / [sint locare ludos] saeculares XVvir(i) sacr(is) faciund(is) in summa constitu[a]tur quae sacerdotum conlegis et quae nuper / [3 pro ludis] quos pro salute Caesaris fecerunt lucaris nomine cons[ti]tuta est uti co(n)s(ules) praetoribus quei aerario / [praesu]nt inperent uti eam pecuniam dandam atribuendam [cu]rent / [sequenti] anno C(aio) Silano C(aio) Furnio co(n)s(ulibus) a(nte) d(iem) XIII K(alendas) Mart(ias) sena[t]us consultum factum est ut quae opus / [3 sac]rificium saeculare locarentur in ea verba quae infra scripta sunt] / [eodemque die in curia I]ulia scribundo adfuer(unt) M(arcus) Iunius M(arci) f(ilius) Sab(atina) Silanus Cn(aeus) Corn[elius L(uci) f(ilius) 3] Lentulus / [3]rinus C(aius) Asinius Cn(aei) f(ilius) [A]rn(ensi) Pollio L(ucius) Vinic[ius M(arci) f(ilius) Pob(lilia)] / [3 ludo]s saeculares [ // op]ort[e]re q(uod) d(e) e(a) / [r(e) f(ieri) p(lacuerit) d(e) e(a) r(e) i(ta) c(ensuerunt) 3 pecu]nia quae per ludos / [3 uti co(n)s(ules) iis]dem rebus pr(aetores) qui aerario praesunt / [3 inperent uti eam] pecuniam dandam atribuend(am) curent / [3 Imp(erator) Caesar Aug]ustus mag(ister) XVvir s(acris) f(aciundis) cum collegi(i)s L(ucio) Censorino / [3 C(aio) Norbano Fl]acco M(arco) Cocceio Nerva C(aio) Sentio Saturnino / [M(arco) Fufio Strigone L(ucio) Arruntio C(aio) Asinio Gallo M(arco) Claudio Marcello] / [3] Q(uinto) Tuberone D(ecimo) Laelio Balbo C(aio) Rebilo / [M(arco) Messalla Messallino] / [3]am Apollinem Latonam Dianam Matremq(ue) / [3]m Herculemque Victores Diovem Stato[rem] / [3 ce]terosque deos deasque imortalis omn[es] / [3 quae in] collegio egimus quaeque porro aximus [3] / [3 no]bis populo plebeique Romanae mili[tiae domique] / [3 bene verr]uncent bonaque ea dem[um sient p(opulo) R(omano) Quiritibus] / [3] a(nte) die[m 3] / [3 anno ce]ntesimo e[t decimo anno] / [3 ludorum saecula]rium [ // XVvir s(acris)] f(aciundis) vos[3] / [3]ire si rit[3] / [3 bi]ni chori qu[3] / [3 nocte quo]i dies inlucis[cet K(alendis) Iun(iis) 3] / [3 ad a(nte) d(iem) III N]on(as) Iun(ias) vos [3] / [3] iubeatis [3] / [3] Iun(ias?) bene atque diligen[ter 3] / [3 omnes libe]ros petere iubeatis ieisqu[e 3] / [3]n in Capitolium ante aed[em Iovis Optimi Maximi 3] / [3 ante aedem D]ianae bene frequentesque a[3] / [3]s deisque milicheis frugum [primitias conferre 3] / [3 dili]genterque memineritis litibu[s 3] / [3] audientiam [3] / [3 ut conveniant ad e]a sacrificia denuntiatum [erit 3] / [3 K(alendis) Iun(iis) et a(nte) d(iem) IIII] Non(as) Iun(ias) et a(nte) d(iem) III Non(as) Iun(ias) noc[tu 3] / [3] maiores ann(os) XXV natae qui[bus 3] / [3 conveni]re in Capitolium ubi et res divina fi[3] / [3] adsint [3] / [3] pueros virginesque patrimos matrim[osque 3] / [ad carmen can]endum chorosque habendos frequentes u[t adsint 3] / [3 ite]mque ad ea sacrificia atque ad eos ludos paran[dos 3] / [diligen]ter meminerint / [eode]m die edictum propositum est in haec verba [XVviri s(acris) f(aciundis) dic(unt)] / [s]acrificium saeculare ludosque qui centesimo et d[ecimo anno 3] / quae more exemploque maiorum in contione p[alam 3]/mus uti si qui a contione afuissent aut non sat[is 3] / cognoscerent quid quemque eorum quoque d[ie 3] / isdem co(n)s(ulibus) isdem mag(istris) XVvir(orum) s(acris) f(aciundis) ad collegium r[elatum est 3] / purgamenta dari et fruges accipi colle(g)io [3 in Capitolio ante aedem Iovis Optimi] / Maximi et ante aedem Iovis Tonantis et [3 in Palatio ante aedem] / Apollinis et in porticu eius fruges autem i[3 ante aedem Dianae et] / in porticu eius / censuerunt autem ut singuleis tr[3] / fruges acciperent bini itemqu[e 3] / omnes convenirent deinde ter[ni 3] / isdem co(n)s(ulibus) a(nte) d(iem) VIII K(alendas) Apr(iles) pro aede[3] / de hac re videbatur faciund[um 3] / loedi feriae sellisternia pe[3 qui a] / collegio edicti sunt ie[i 3 a nocte] / quoi dies inluciscet K(alendis) I[un(iis) 3 ad a(nte) d(iem) III] / Nonas Iun(ias) quod que[mque 3] / item de hac re visum est uti [3] / M(arcus) Agrippa L(ucius) Censorinus [3] / M(arcus) Lollius L(ucius) Arruntiu[s 3] / edictum propositum est [in haec verba XVviri s(acris) f(aciundis) dic(unt)] / quo minore molestia [3] / a(nte) d(iem) V K(alendas) Iun(ias) suffim[enta 3 a(nte) d(iem)] / IIII aut a(nte) d(iem) III aut p[ridie K(alendas) Iun(ias) 3] / a(nte) d(iem) X K(alendas) Iun(ias) in saeptis [Iulis 3 scribendo adfuerunt Q(uintus)] / Aemilius Lep[id]us L(ucius) Cestius L(ucius) Petronius Rufus [3 et senatus consultum factum est] / quod C(aius) Silanus [co](n)s(ul) v(erba) f(ecit) ludos saecularis post complur[3 Imp(eratore) Caesare] / August(o) et M(arco) A[grip]pa tribunic(ia) potestate futuros quos [3 quod ludi saeculares sunt instituit] / propter re[ligione]m atqu(e) etiam quod tali spectaculo [nemo iterum intererit 3 lu]/dorum eo[ru]m [dieb]us qui nondum sunt maritati sin[e fraude sua 3 q(uid) d(e) e(a) r(e) f(ieri) p(lacuerit) d(e) e(a) r(e) i(ta) c(ensuerunt) uti quoniam ludi ei] / religio[nis] causa sun[t in]stituti neque ultra quam semel ulli mor[talium eos spectare licet 3 ludos] / quos [m]ag(istri) XVvir(orum) s(acris) f(aciundis) [ed]ent s(ine) f(raude) s(ua) spectare liceat ieis qui lege de marita[ndis ordinibus tenentur] / eodemque die ibidem sc(ribundo) [id]em adfuer(unt) et senatus consultum factum es[t] / quod C(aius) Silanus co(n)s(ul) v(erba) f(ecit) pe[rti]nere ad conservandam memoriam tantae r[eligionis 3 commentarium ludorum] / saecularium in colum[n]am a{h}eneam et marmoream inscribi st[3] / eo loco ubi ludi futuri [s]int q(uid) d(e) e(a) r(e) f(ieri) p(lacuerit) d(e) e(a) r(e) i(ta) c(ensuerunt) uti co(n)s(ul) a(lter) a(mbo)ve ad f[uturam memoriam tantae religionis columnam] / a{h}eneam et alteram marmoream in quibus commentari[um ludorum inscriptum sit eo loco ubi ludi futuri sint] / locent praetoribusque q(ui) [a(erario)] p(raesunt) inperent uti redemptoribus ea[m pecuniam dandam attribuendam curent] / a(nte) d(iem) VIIII K(alendas) Iun(ias) edic[t]um propositum est XVvir(i) [s(acris) f(aciundis) dic(unt)] / commone faciundos homin[e]s existumavimus ut omnes libe[ri 3] / peterent ne amplius quam [se]mel coniugesque [3] / a(nte) d(iem) VII aut VI aut V K(alendas) Iun(ias) a[3] / suffitique ad ludos venire[nt 3] / generatim conferrent tri[bunalibus 3] / Capitolium ad aedem Iovis [Optimi Maximi 3] / mulieres quoque quae sellist[ernia 3] / sternere oportere ab ea pr[3] / quae feminae et qui pueri sibi [3]/rent eos separatim a cetera [3 ad aedem] / Opis in Capitolio positum erit [3] / suffimenta ut erat constitutu[m 3] / a(nte) d(iem) IV K(alendas) (!) quibus edictum erat loce[3] / matronas quibus denuntiatum e[rat 3] / in Capitolium convenire[3] / b(onum) f(actum) matres familiae quibus con[3 in] / Capitolio ab h(ora) I sint ut so[llemni(?) 3] / a(nte) d(iem) III K(alendas) Iun(ias) eodem modo fruges [accipere 3] / ludos Latinos saeculares comm[ittemus 3 a(nte) d(iem) 3] / K(alendas) Iun(ias) noctis h(ora) II / item ludos Latinos committem[us 3] / item cum ad caerimonias sacr[orum 3] / certiores esse volumus omnes m[3] / aen(e)atores in funere canere [3] / pridie K(alendas) Iun(ias) ut superiore biduo f[ruges accipere 3] / nocte insequenti in Campo ad Tib[erim deis Moeris Imp(erator) Caesar Augustus imolavit agnas feminas IX] / prodigivas Achivo ritu eodemq[ue modo capras feminas IX prodigivas precatus est hoc modo] / Moerae uti vobis in illeis libre[is scriptum est quarumque rerum ergo quodque melius siet p(opulo) R(omano) Quiritibus vobis IX] / agnis feminis et IX capris femi[nis propriis sacrum fiat vos quaeso precorque uti vos imperium maiestatemque p(opuli) R(omani)] / Quiritium duelli domique au[xitis utique semper Latinus obtemperassit 3 sempiter]/nam victoriam valetudine[m p(opulo) R(omano) Quiritibus duitis faveatisque p(opulo) R(omano) Quiritibus legionibusque p(opuli) R(omani)] / Quiritium remque p(ublicam) populi R(omani) [Quiritium salvam servetis maioremque faxitis uti sitis] volentes pr[opitiae p(opulo) R(omano)] / Quiritibus XVvir(or)um collegi[o mihi domo familiae et uti huius] sacrifici acceptrices sitis VIIII agnarum / feminarum et VIIII capraru[m feminarum propri]arum iolandarum harum rerum ergo macte hac agna femina / imolanda estote fitote v[olente]s propitiae p(opulo) R(omano) Quiritibus XVvir(or)um collegio mihi domo familiae / ludique noctu sacrificio [co]nfecto sunt commissi in scaena quoi theatrum adiectum non fuit nullis positis / sedilibus centumque et X [ma]tronae quibus denuntiatum erat XVvirorum verbis sellisternia habuerunt / Iunoni et Dianae duab[us] sellis positis / K(alendis) Iun(iis) in Capitolio bovem m[a]rem Iovi Optimo Maximo proprium inmolavit Imp(erator) Caesar Augustus ibidem / alterum M(arcus) Agrippa p[re]cati autem sunt ita / Iuppiter Optime Maxime ut[i t]ibi in illeis libreis scriptum est quarumque rerum [ergo] quodque melius siet populo R(omano) / Quiritibus tibi hoc bov[e] mare pulchro sacrum fiat te quaeso precorque ceter[a u]ti supra / ad atallam fuerunt C[ae]sar Agrippa Scaevola Sentius Lollius Asiniu[s G]allus Rebilus / deinde ludi Latini in th[ea]tro ligneo quod erat constitutum in Campo s[ecu]ndum Tiberim sunt commissi / eodemque modo sellist[er]nia matres familiae habuerunt neque sunt l[udi in]termissi iei qui noctu coepti erant / fieri et edictum proposi[t]um XVvir(i) s(acris) f(aciundis) dic(unt) / cum bono more et proind[e c]elebrato frequentibus exemplis quandocumq[ue i]usta laetitiae publicae causa fuit / minui luctus matrona[r]um placuerit idque tam sollemnium sacroru[m l]udorumque tempore referri / diligenterque opserva[ri] pertinere videatur et ad honorem deorum et ad [m]emoriam cultus eorum statuimus / offici(i) nostri esse per ed[i]ctum denuntiare feminis uti luctum minuant / noctu autem ad Tiberim s[a]crificium fecit deis lithyis libeis VIIII popan[i]s VIIII pthoibus VIIII Imp(erator) Caesar / Augustus precatus est [h]oc modo / Ilithyia uti tibei in ille[is] libreis scriptum est quarumque rerum e[rgo quodque melius si]et p(opulo) R(omano) Quiritibus / tibi VIIII popanis et VI[III] libeis et VIIII pthoibus sacrum fiat te qua[eso precorque cetera uti supra] / (!) IV Nonas Iun(ias) in Capitoli[o i]molavit Iunoni Reginae bovem femin[am propriam Achivo ritu 3] / M(arcus) Agrippa et precatus est hoc modo / Iuno Regina uti tibi in illis [l]ibris scriptum est quarumque rerum [ergo quodque melius siet p(opulo) R(omano) Quiritibus] / tibi bove femina pulchra s[a]crum fiat te quaeso precorqu[e cetera uti supra] / deinde CX matribus famil[ia]s nuptis quibus denun[tiatum erat 3 M(arcus) Agrippa] / praeit in haec verba / Iuno Regina ast quid est qu[o]d meli[us siet p(opulo) R(omano) Quiritibus 3 matres familias CX p(opuli) R(omani) Quiritium] / nuptae genibus nixae te u[3 precamur oramus obsecramusque uti tu imperium] / maiestatemque p(opuli) R(omani) Quiriti[um duelli domique auxis utique semper Latinus obtemperassit 3] / sempiternam victoriam [valetudinem p(opulo) R(omano) Quiritibus duis faveasque p(opulo) R(omano) Quiritibus legionibusque p(opuli) R(omani)] / Quiritium remque publi[cam p(opuli) R(omani) Quiritium salvam serves maioremque faxis uti sies volens propitia p(opulo) R(omano)] / Quiritibus XVvir(is) s(acris) f(aciundis) no[bis domibus familiis 3 matres familias CX p(opuli) R(omani)] / Quiritium nuptae geni[bus nixae precamur oramus obsecramus] / ad atallam fuerunt M(arcus) A[grippa 3] / ludi ut pridie facti sunt [3] / noctu autem ad Tiberim [suem plenam propriam prodigivam Terrae Matri Achivo ritu immolavit Imp(erator)] / Caesar Augustus precat[us est hoc modo] / Terra Mater uti tibi in ill[is libris scriptum est quarumque rerum ergo quodque melius siet p(opulo) R(omano) Quiritibus] / uti tibi sue plena propri[a sacrum fiat te quaeso precorque c]etera [uti supra] / matronae sellisternia h[abuerunt 3]runt / a(nte) d(iem) III Non(as) Iun(ias) in Palatio [Apollini et Dianae] sacrificium fecerunt Imp(erator) Caesar Augustus M(arcus) A[grippa libeis VIIII] / popanis VIIII pthoibus VII[II precat]ique sunt ita / Apollo uti tibi in illis libri[s sc]riptum est quarumque rerum ergo quodque melius siet p(opulo) R(omano) Quir[itibus] / uti tibi VIIII popanis et V[IIII] libis et VIIII pthoibus sacrum fiat te quaeso precorque cetera uti s[up]ra / Apollo uti te popanis dat[i]s bona prece precatus sum eiusdem rei ergo macte heis libis libandis esto / fito volens propitius / idem in pthoibus / eisdem verbis Dianam / sacrificioque perfecto puer(i) [X]XVII quibus denuntiatum erat patrimi et matrimi et puellae totidem / carmen cecinerunt eo[dem]que modo in Capitolio / carmen composuit Q(uintus) Hor[at]ius Flaccus / XVvir(i) adfuerunt Imp(erator) Ca[e]sar M(arcus) Agrippa Q(uintus) Lepidus Potitus Messalla C(aius) Stolo C(aius) Scaevola C(aius) Sosius / C(aius) Norbanus M(arcus) Cocceius M(arcus) Lollius C(aius) Sentius M(arcus) Strigo L(ucius) Arruntius C(aius) Asinius M(arcus) Marcellus D(ecimus) Laelius / Q(uintus) Tubero C(aius) Rebilus Me[ss]alla Messallinus / ludis scaenicis dimissis h(ora) [3] iuxta eum locum ubi sacrificium erat factum superioribus noctibus et / theatrum positum et sc[ae]na metae positae quadrigaeq(ue) sunt missae et desultores misit Potitus Messalla / edictumque propositum est in haec verba XVvir(i) s(acris) f(aciundis) dic(unt) / ludos quos honorarios dierum VII adiecimus ludis sollemnibus committimus Nonis Iun(iis) Latinos in theatro / ligneo quod est ad Tiberim h(ora) II Graecos thymelicos in theatro Pompei h(ora) III Graecos asti[cos i]n thea[tro quod est] / in circo Flaminio h(ora) I[III] / intermisso die qui fuit p[rid(ie) Non(as) Iun(ias) 3] / Nonis Iun(iis) ludi sunt com[missi quos honorarios dierum VII ludis sollemnibus adiecti sunt Latini in] / theatro ligneo Graeci thy[melici in theatro Pompei Graeci astici in theatro quod est in circo Flaminio] / a(nte) d(iem) III Eid(us) Iun(ias) edictum propo[situm est in haec verba XVvir(i) s(acris) f(aciundis) dic(unt)] / pr(idie) Eid(us) Iun(ias) venationem dabim[us 3] / pr(idie) Eid(us) (!) pompa praelata puer[3] / M(arcus) Agrippa quadrigas [misit 3] / haec omnia peracta sunt XV[vir(is) s(acris) f(aciundis) Imp(eratore) Caesare Augusto M(arco) Agrippa L(ucio) Censorino Q(uinto) Lepido Potito Messalla] / Cn(aeo) Pompeio C(aio) Stolone C(aio) S[caevola C(aio) Sosio C(aio) Norbano M(arco) Cocceio M(arco) Lollio C(aio) Sentio M(arco) Strigone L(ucius) Arruntio] / [[[C(aio) Asinio Gallo]]] M(arco) Mar[cello D(ecimo) Laelio Q(uinto) Tuberone C(aio) Rebilo Messalla Messallino]